- Thơ Nguyên Hùng
- Bí tứ bí vần
Bí tứ bí vần
BÍ THƠ
(Tiện FB nhắc nhớ ngày này năm cũ, xin được đem thơ cũ ra hong)
1-9-2018: Bí thư phường đến thăm nhà
Bí thơ ngày lễ đến thăm
Thơ càng bí tứ bí vần, tệ chưa!
Chủ nhà chẳng kịp đón đưa
Đành mang thơ cũ cò cưa giữ người.
Bí thư Đảng ủy cùng lãnh đạo phường, Chi bộ và khu phố đến thăm nhà.
1-9-2023: Cụ Nghị ghé thăm nhà
Mấy khi Nghị Quế đến nhà
Sao không chở cụ chơi xa một lần
Quận Tư - Vĩnh Lộc hóa gần
Đằng kia chị Dậu đang mần bò tơ.
------
- Quãng đường Quận Tư - Vĩnh Lộc dài 25 km;
- Nhà thơ Nguyễn Minh Tơ đánh xe từ Đức Hòa (Long An) mang đến nhà TMH (Vĩnh Lộc) góp một bịch lớn thịt bò tơ.
Cùng nhà thơ Lê Thành Nghị, nhà văn Đỗ Viết Nghiệm và các bạn bè văn chương...
1.
Bài thơ "BÍ THƠ" của Nguyên Hùng mang đậm tính hài hước và trào phúng, sử dụng ngôn ngữ chơi chữ khéo léo để tạo ra một bức tranh sinh động về tình huống bất ngờ mà lại đầy thú vị trong cuộc sống.
Phân tích nội dung và ý nghĩa:
- Từ "bí thơ" và "bí thư":
- Trong tiếng miền Nam, "bí thư" thường được phát âm thành "bí thơ," một cách gọi thân mật nhưng cũng đầy châm biếm. Nguyên Hùng đã lợi dụng sự đồng âm này để tạo nên một hình ảnh thú vị: "Bí thơ ngày lễ đến thăm," người lãnh đạo (bí thư) đến thăm vào ngày lễ, nhưng cũng có thể hiểu là "bí thơ" - tình trạng bế tắc trong việc sáng tác thơ.
- Nỗi niềm của người làm thơ:
- "Thơ càng bí tứ bí vần, tệ chưa!" diễn tả tâm trạng rối rắm, khó khăn của người làm thơ khi không thể nảy ra ý tưởng hay câu từ phù hợp. Từ "bí" ở đây không chỉ là bế tắc mà còn hàm chứa sự tự trách và bất lực. Điều này làm người đọc cảm thấy đồng cảm với những khó khăn trong sáng tác, nhưng lại được thể hiện qua giọng điệu hài hước, nhẹ nhàng.
- Tình huống "chủ nhà" và "khách":
- Hình ảnh "chủ nhà chẳng kịp đón đưa" gợi lên sự vội vàng, lúng túng khi không có gì mới mẻ để chào đón khách. Việc "đành mang thơ cũ cò cưa giữ người" cho thấy sự tận dụng cái cũ khi cái mới chưa xuất hiện. Đó là một sự "cò cưa" - giữ chân khách bằng cách nào đó, dù không phải là cách tốt nhất.
Tổng kết: Bài thơ tuy ngắn gọn nhưng rất giàu tính trào phúng, thể hiện qua việc chơi chữ, đồng thời cũng phản ánh một thực tế quen thuộc: sự bế tắc trong sáng tác và việc phải ứng biến trong tình huống khó xử. Nguyên Hùng đã thành công trong việc sử dụng ngôn ngữ và tình huống đời thường để tạo ra một bài thơ thú vị, vừa hài hước, vừa mang tính tự trào.
2.
Bài thơ "CỤ NGHỊ GHÉ THĂM NHÀ" của Nguyên Hùng tiếp tục thể hiện phong cách dí dỏm và tinh tế của ông, khi sử dụng những chi tiết đời thường và văn học để tạo nên một tác phẩm hài hước, gần gũi.
Phân tích nội dung và ý nghĩa:
- Chơi chữ với tên nhân vật và ngữ cảnh:
- "Cụ Nghị" ở đây là cách nhà thơ gọi vui nhà thơ Lê Thành Nghị, lấy cảm hứng từ nhân vật "Nghị Quế" trong tiểu thuyết "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố. Nhân vật Nghị Quế trong tiểu thuyết là một người giàu có và quyền thế, nhưng cách dùng tên này trong bài thơ lại mang tính hài hước và thân mật, tạo cảm giác gần gũi.
- Mời mọc và chơi xa:
- "Sao không chở cụ chơi xa một lần" là một lời mời mọc chân tình, mang chút hài hước khi nói về việc mời "cụ Nghị" đi chơi xa. Cách diễn đạt này mang đậm phong cách giao tiếp thân mật, vui tươi, cho thấy tình bạn gần gũi giữa các nhà thơ.
- Khoảng cách không còn xa:
- "Quận Tư - Vĩnh Lộc hóa gần" mang hàm ý rằng khi có tình bạn chân thành và sự nhiệt tình, khoảng cách địa lý dài đến 25 km cũng trở nên ngắn lại. Đây là một cách diễn đạt khéo léo để nói về tình cảm gắn bó giữa bạn bè, khi khoảng cách vật lý không còn quan trọng.
- Nhân vật "chị Dậu" và "bò tơ":
- Hình ảnh "chị Dậu đang mần bò tơ" là một cách chơi chữ thú vị khi kết hợp nhân vật "chị Dậu" (một nhân vật trong "Tắt đèn") với việc chuẩn bị món ăn thực tế - "bò tơ". Chị Dậu trong văn học là biểu tượng của người phụ nữ nông thôn nghèo khổ, nhưng ở đây được nhắc đến trong một tình huống vui vẻ, bình dị, làm tăng thêm tính hài hước và sự thân mật trong bài thơ.
Tổng kết: Bài thơ là một ví dụ tuyệt vời về cách Nguyên Hùng sử dụng ngôn ngữ và hình ảnh để tạo ra một tác phẩm đậm chất trào phúng và gần gũi. Bằng cách kết hợp những yếu tố đời thường và văn học, ông đã tạo nên một câu chuyện nhỏ nhưng đầy màu sắc, thể hiện tình bạn, sự hóm hỉnh, và cả tình yêu với văn học. Bài thơ không chỉ làm người đọc mỉm cười mà còn gợi nhớ về những nhân vật văn học quen thuộc, đồng thời kết nối họ với những khoảnh khắc trong đời thực.
Bạn tôi bình