TIN TỨC
icon bar

Một phía của đời - Giữa hữu hạn và vô hạn

Người đăng: nguyenhung
Ngày đăng: 2025-03-23 21:29:54
mail facebook google pos stwis
535 lượt xem

Tập thơ Một phía của Mai Quỳnh Nam là một hành trình đi qua những lát cắt sắc bén của đời sống, tình yêu, thân phận và những suy tư triết lý. Thơ ông mang đậm phong cách tối giản, nhiều bài chỉ vỏn vẹn vài câu nhưng giàu sức gợi. Ở đó, câu chữ như những lưỡi dao sắc bén, cắt vào hiện thực để lộ ra bản chất sâu kín của đời sống.


Nhà thơ Mai Quỳnh Nam

Tình yêu trong thơ Mai Quỳnh Nam không ủy mị, mà là những đối thoại mang màu sắc triết học: "Anh là hữu hạn thực tế / em là vô hạn có thể", hay "Anh nói về niềm tin, em nói về hoài nghi / hai phía nối dài trên định mệnh ta đi". Đó không chỉ là chuyện yêu đương, mà là cách con người đi tìm điểm chung giữa hai thái cực.

Thơ ông cũng phản ánh những góc khuất của đời sống với sự giễu nhại đầy chua cay: "Không phải tình ái / cô ấy là thặng dư được phân chia lại", hay "Tiệc rượu dành tặng anh / biến anh thành tiệc rượu". Thế giới hiện lên không hoàn mỹ, đầy nghịch lý, nơi con người luôn ở thế chênh vênh giữa lựa chọn và định mệnh.

Ở một góc khác, những bài thơ về thiên nhiên và ký ức dường như lại mềm mại, trữ tình hơn: "Bao nhiêu nước dưới chân cầu vẫn chảy / bao nhiêu mây quấn quýt rủ nhau về", hay "Trời vắng lặng màu mây năm ngoái / như đã xa, như còn nán lại".

Tập thơ Một phía có thể không dễ đọc, nhưng một khi đã đọc, người ta khó có thể dừng lại. Nó giống như một chuỗi những mảnh gương vỡ, mỗi bài thơ là một mảnh phản chiếu một góc hiện thực. Những ai tìm kiếm sự chân phương, dễ hiểu có thể sẽ không hợp với Một phía, nhưng người thích những câu thơ kích thích tư duy, chạm vào những góc khuất sâu kín, chắc chắn sẽ tìm thấy sự đồng điệu.

Chùm thơ được chọn giới thiệu sau đây là những suy tư về tình yêu, số phận, hiện thực và những nghịch lý của cuộc sống. Những câu chữ không đơn thuần là câu chuyện cá nhân mà là lát cắt của đời sống, nơi con người bị đẩy vào những tình huống đầy nghịch lý, nơi tình yêu không chỉ là hạnh phúc mà còn là giằng xé, nơi mọi thứ đều có thể trở thành một trò chơi của số phận. Đọc chùm thơ này, ta như nhìn vào những mảnh gương phản chiếu nhiều góc cạnh khác nhau của đời sống – gai góc, trầm tư nhưng cũng đầy chất thơ. Cánh buồm thao thức xin mời quý vị và các bạn cùng đọc và cảm nhận.

 

1. 

Anh nói về niềm tin, em nói về hoài nghi

hai phía nối dài trên định mệnh ta đi. (tr.8)

 

2.

Bị ám ảnh bởi các cuộc tình vĩ đại

em vừa yêu
vừa sợ hãi.
(tr.11)

 

3.

Anh không chơi đuổi hình, bắt bóng

sao cái bóng của em
quấn vào anh
như sợi dây thòng lọng.
(tr.16)

 

4.

Hoa tím bên đường, tím chẳng thuộc về anh

hoa tím cháy, cầm lòng, biết vậy
có một thuở nồng nàn tím ấy
tím để rồi biết vậy, rồi đi.
(tr.27)

 

5.

Bao nhiêu nước dưới chân cầu vẫn chảy

bao nhiêu mây quấn quýt rủ nhau về
bao nhiêu nắng bàng hoàng ngây dại
bao nhiêu đêm khắc khoải mảnh trăng thề.
(tr.29)

 

6.

Không phải anh được chọn, mà anh bị chọn

họ không phải là bạn anh, họ là đồng bọn. (tr.47)

 

7.

Tiệc rượu dành tặng anh

biến anh thành tiệc rượu. (tr.49)

 

8.

 Ngoại trừ cái chết, tất cả đều không rõ rệt. (tr.91)

 

9.

Anh tìm thơ tận đẩu, tận đâu

chỗ thấy tình, chỗ thấy ý, chỗ không thấy gì
nên tắc tị.

tình cờ anh gặp sâu đo
con vật lấy thân mình, trải dài tấm thân mình
đo quãng đường, đo thời gian, đo nhịp sống
chuyển động trườn lên, trườn lên chuyển động
trong im lặng.
(tr.39)

 

10.

Vệt chớp

luồng ánh sáng
đường thơ tối giản. (tr.82)

Bài viết liên quan

Xem thêm
Bàn tròn kỳ 34: Hư cấu nghệ thuật trong phim “Mưa đỏ”
Một tác phẩm nghệ thuật thành công không nằm ở việc tái hiện chính xác từng chi tiết, mà ở chỗ khơi dậy tình yêu nước và lòng biết ơn cha anh, để lịch sử tiếp tục sống động trong tâm thức nhiều thế hệ.
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 33: Khi “cái kết nhân văn” đi nhanh hơn tâm lý nhân vật
Truyện muốn nhấn mạnh tình máu mủ nhưng lại quên rằng tình phụ tử cũng cần thời gian và sự bồi đắp. Khi sự hòa giải diễn ra quá nhanh, cái nhân văn mà tác giả mong muốn dễ trở thành “nhân văn nóng vội”, chưa kịp đi qua những ngập ngừng, day dứt – vốn là hơi thở của đời thường.
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 32: Nguyễn Duy và tiếng chuông gọi tên mười loại phê bình
Bài văn tế đặc biệt của nhà thơ Nguyễn Duy – một lời cảnh tỉnh, một tiếng chuông thức tỉnh từ một thi sĩ từng trải
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 31: Trăm Ngàn – từ cẩu thả chữ nghĩa đến vụng về truyền thông
Lần này, chúng ta hãy nghe hai cây bút vốn được xem là “những kẻ lắm chuyện” – TS Hà Thanh Vân và nhà văn Đặng Chương Ngạn nói gì? Một người đào sâu từ góc độ truyền thông – giữa báo chí chính thống và mạng xã hội, một người lại lật tung những chi tiết cẩu thả và phi lý trong chính văn bản truyện.
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 30: Khi ý tưởng bị đánh tráo
Bàn tròn Văn học kỳ 30 xin mời bạn đọc cùng đối thoại về câu chuyện này – không phải để truy cứu cá nhân, mà để suy nghĩ sâu xa hơn: văn chương sẽ đi về đâu, nếu lòng tin của người viết trẻ bị phản bội và lòng tin của công chúng bị bỏ rơi?
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 29: Phản biện ẩn danh - Dũng khí hay sự né tránh?
Trong Bàn tròn kỳ này, câu chuyện nói về hiện tượng phản biện văn chương dưới những cái tên xa lạ, thậm chí là ẩn danh.
Xem thêm
Thi pháp của thơ ngắn – Trường hợp Mai Quỳnh Nam
Trong tất cả các thể loại văn học, thơ ca là nơi ưu tiên hàng đầu cho các hình thức ngắn gọn. Điều này không chỉ thể hiện ở độ dài khiêm tốn của các tập thơ mà còn nằm ở đặc trưng nội tại của thơ, vốn hướng đến sự cô đọng hơn so với các thể loại khác (như tiểu thuyết).
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 28: Minh bạch – từ chuyện nhỏ đến vấn đề lớn
Bàn tròn Văn học kỳ 28 không nhằm khơi gợi thị phi, càng không phải góp gậy góp đá “đánh hội đồng” một tổ chức nghề nghiệp mà chính “thư ký bàn tròn” này được vinh dự là hội viên.
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 27: Công bằng trong xét giải - Từ quy chế đến thực tiễn
Giải thưởng văn học hằng năm của Hội Nhà văn Việt Nam đang đối diện một nghịch lý: quy chế một đằng, thực tế một nẻo.
Xem thêm
“Lời ru bão giông” - Hành trình từ chiến trường đến nhân sinh
Lời ru bão giông của Trần Hóa không chỉ là một tập thơ, mà là bản hòa tấu của ký ức, trải nghiệm và những suy ngẫm về đời sống.
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 26: Khi công bằng bị bỏ quên, im lặng trở thành câu trả lời
Bàn tròn Văn học kỳ này xin giới thiệu nội dung tóm lược của hai bức thư ngỏ – coi đó như một lời chất vấn trực diện, một thử thách đối với tính minh bạch và liêm chính của một cuộc thi văn chương quốc gia.
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 25: Minh bạch là điều kiện sống còn của uy tín văn chương
Bàn tròn kỳ 25 chọn hai bài viết mới nhất của nhà văn Đặng Chương Ngạn về “thầy Uông” – thành viên Hội đồng Sơ khảo – như chất liệu để trao đổi thẳng thắn.
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 24: Trăm Ngàn câu hỏi, một chữ Minh bạch
Xin mời bạn đọc cùng ngồi lại, để lắng nghe, để bàn luận, và biết đâu, để cùng trả lời câu hỏi day dứt: Liệu văn chương Việt có thể đứng thẳng bằng phẩm giá của nó, hay sẽ mãi lẫn lộn trong những “trăm ngàn” trò chơi lợi ích?
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 23: Giải thưởng, danh hiệu và chuẩn mực văn chương hôm nay
Nếu ở các kỳ trước, chúng ta chủ yếu xoay quanh truyện ngắn Trăm Ngàn, thì lần này, hai ý kiến góp mặt mở rộng vấn đề sang một góc nhìn gai góc hơn: chuyện “lợi ích nhóm” trong đời sống văn học – nghệ thuật.
Xem thêm
Những câu thơ thức “canh chừng lãng quên”
Với cảm hứng từ hai tứ thơ độc đáo – Cõng bạn đi chơi của Vương Cường và Dìu mẹ đi thăm mộ mình của Hồ Minh Tâm – bài viết của Bùi Sỹ Hoa (đăng trên Tạp chí Sông Lam, số 7/2025) đưa người đọc bước vào thế giới thơ về đề tài thương binh – liệt sĩ bằng một góc nhìn mới mẻ, giàu sức ám ảnh.
Xem thêm
Thơ Nguyễn Đức Hạnh, nỗi niềm thành mây trắng
Cánh buồm thao thức trân trọng giới thiệu bài viết của TS, nhà thơ, nhà phê bình Lê Thành Nghị - một bài viết công phu, giúp người đọc soi chiếu tập thơ Khát cháy từ nhiều chiều, để người đọc khám phá một “hiện thực khác” giàu thi vị.
Xem thêm
Bàn tròn kỳ 22: “Một truyện ngắn dở như thế thì cãi nhau làm cái gì?”
Với góc nhìn của một người giàu trải nghiệm nghệ thuật, đạo diễn Lê Hoàng đã viết một status “thẳng ruột ngựa” về Trăm Ngàn: không quanh co, không xoa dịu, không hề sợ đụng chạm.
Xem thêm
Hà Thanh Vân: “Tôi đã định không nói gì thêm…” – Nhưng ai cho tôi yên đâu!
“Tôi đã định không nói gì thêm…” – nhưng rồi, như một tật xấu khó bỏ, TS Hà Thanh Vân lại tiếp tục viết.
Xem thêm