- Thơ bạn thơ
- Nguyễn Đức Hạnh viết bằng lòng thương
Nguyễn Đức Hạnh viết bằng lòng thương
Trong tập Thiên Nhẫn – đàn muôn điệu, các sáng tác của Nguyễn Đức Hạnh mang đến một thế giới trong trẻo, giàu tưởng tượng và thấm đẫm lòng nhân ái. Từ những bài thơ thiếu nhi hồn nhiên đến truyện ngắn Cây, bão và cô bé Thiên Cầm, tác giả gieo vào trang viết tình yêu thiên nhiên, tinh thần sẻ chia và niềm tin vào sự hy sinh thầm lặng. Đó là những trang văn thơ nhẹ nhàng mà sâu sắc, nhắc con người biết sống thân thiện với nhau và với thế giới quanh mình.
Nhà văn Nguyễn Đức Hạnh
Sinh năm: 1962
Nguyên quán: Huyện Yên Mĩ, tỉnh Hưng Yên
Nơi thường trú: Thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên
Địa chỉ liên hệ: Xóm Cây Xanh, xã Quyết Thắng, TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên
Điện thoại: 0962 445 413
Chức danh: PGS.TS - Giảng viên cao cấp tại Đại học Thái Nguyên.
Bút danh: Mỹ Văn; Hạnh Thái Nguyên.
Hội viên:
- Hội Văn học Nghệ thuật Thái Nguyên
- Hội Nhà văn Việt Nam
Danh mục tác phẩm đã xuất bản:
- Núi khát (tập thơ, NXB Hội Nhà văn, 2000).
- Tiểu thuyết Việt Nam thời kỳ 1965-1976 từ góc nhìn thể loại (lý luận phê bình văn học, NXB Giáo dục, 2008).
- Văn học Thái Nguyên (đồng chủ biên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thái Nguyên, 2008).
- Thế giới nghệ thuật trong tiểu thuyết Chu Lai (lý luận phê bình văn học, NXB Đại học Thái Nguyên, 2011).
- Khoảng lặng (tập thơ, NXB Đại học Thái Nguyên, 2012).
- Văn học địa phương miền núi phía Bắc (lý luận phê bình văn học, NXB Đại học Thái Nguyên, 2015).
- Thầm (tập thơ, NXB Đại học Thái Nguyên, 2021).
- Tiếng chuông chùa Tử Đằng (tập truyện ngắn, NXB Hội Nhà văn, 2022).
- Vết thời gian (tập thơ, Sở Văn hóa và Thông tin Thái Nguyên, 2024).
- Khát cháy (tập thơ song ngữ Việt - Anh, NXB Văn học, 2025).
Đi học
(Quí tặng cháu Nguyễn Đức Nhật Duy)
Tiếng gà gáy lay chú Mèo
Đã không rửa mặt còn trèo ngọn cau
Ruộng Ngô sột soạt trêu nhau
Gió sớm nghịch ngợm vuốt râu ngô rồi
Bình minh gọi ông mặt trời
Vén chăn mây nõn rồi cười với em
Cặp sách trên vai tòng teng
Chim không đi học rủ em làm gì?
Vẫy nắng ban mai cùng đi
Mấy bạn sương ngọt li ti đi cùng.
Minh họa: AI.
Nhớ lớp mình
Học trực tuyến ở nhà
Nhớ lớp minh nhiều lắm
Bảng đen đứng nhìn nắng
Nhảy nhót hồng cả sân
Quả bóng ngồi tần ngần
Sân chơi nằm nhìn lá
Hàng cây nhớ mình không?
Quả thơm đừng rơi nhé
Lời thầy cô theo gió
Bay đến ấm tai mình
Nụ cười như lửa sáng
Dù bao nhiêu cách ngăn
Bao lần mơ tới lớp
Trường đợi từ lâu rồi
Mừng rỡ nở hoa thắm
Tiếng trống trường thật tươi.
Đường đến trường
Đi đến trường thật sớm
Một suối rồi một đèo
Hoa rừng còn ngái ngủ
Chim ngừng hót nhìn theo
Giọt sương trong Đài hoa
Đẹp như là viên ngọc
Sương ơi! Sương có thơm
Để em cài lên tóc
Suối hát, đá còn ngủ
Đá không chịu học bài
Đừng lưu ban đá nhé
Làm cây buồn lá rơi
Trường em phía mặt trời
Bao nắng vàng đang vẫy
Bài cô giảng thật hay
Ấm đẹp như lửa ấy
Rừng Hồi cũng muốn đi
Gửi hương Hồi tới lớp
Trang sách mở sáng nay
Chữ thơm cười náo nức.
Bắt nạt xấu lắm
Chó cún bắt nạt mèo con
Mèo con ngoeo ngoeo tức lắm
Trèo tót lên ngọn cây cau
Vặt quả ném làm cún đau
Ngoắc đuôi thề làm bạn tốt
Sao giờ lại chành chọe nhau
Đang vui bỗng thành tức tối
Đứa rách tai đứa bêu đầu
Nhìn cây trong vườn hạnh phúc
Cả đời chẳng bắt nạt nhau
Trao nhau hoa lành trái ngọt
Thanh bình xanh mướt một màu
Chó cún mèo con đến lớp
Cầm tay nhảy nhót sướng ghê
Ngày thân ái ngày vui vẻ
Đàn bướm múa rộn đường về.
Bưởi và trăng của bé
(Quí tặng cháu Nguyễn Anh Khoa)
Trong vườn có bao quả bưởi
Là có bấy nhiêu ông trăng
Bé mang bánh ra mời bưởi
Mây hờn muốn che chị Hằng
Ông trăng to, ông trăng nhỏ
Vừa gần lại vừa rất thơm
Những ông trăng tròn của bé
Ú tìm trong lá xanh rờn
Trăng này có công của bố
Cuốc xới chăm sóc sớm hôm
Trăng này có công của mẹ
Tưới nước cho trăng căng tròn
Cả nhà quây quần vui vẻ
Có được ăn trăng không bà?
Trăng này vừa mọng vừa ngọt
Ăn rồi trăng lại mọc ra…
Minh họa: AI.
Truyện ngắn
CÂY, BÃO VÀ CÔ BÉ THIÊN CẦM
Khi thanh bình, bạn đi qua một rừng cây, dù không có gió vẫn nghe xào xạc khẽ, lá rung nhẹ vô cùng. Đó là khi rừng cây vui mừng thầm hát, nói chuyện cùng ai có trái tim biết thương cây. Bạn thử chạm vào một chiếc lá đi? Có những run rẩy kỳ diệu. Có non mướt mát ngọt thơm từ ngón tay bay lên. Chạm khẽ vào khứu giác một lời chào bằng hương thơm: tôi yêu bạn! Cứ trao tình yêu đi. Bạn sẽ nhận lại được hàng ngàn lời tỏ tình tinh tế của cây, mỏng như cánh bướm, trong ngọt như sương. Thoảng hương và chạm khe khẽ chiếc lá khô như môi hôn thơm từ lưng trời liệng xuống. Cây bao giờ cũng yêu bằng cách yêu của các thiếu nữ. Rồi giông gió đến. Rừng cây trầm mặc nghiêm trang lạ lùng. Như sắp sửa bước vào một trận đánh, không chỉ cho cây mà cho sự bình yên của những ai cây yêu quý.
Bão số 3 sắp đến hung tợn và gian hùng. 30 năm mới có một cơn bão khủng khiếp như thế. Trước ngôi nhà nhỏ đơn sơ của hai bà cháu Thiên Cầm, vườn cây rùng mình xao xác. Nỗi lo sợ làm lá non xanh bỗng tái xám. Mấy cành khô rụng rời. Hoa tươi chợt héo và không thơm như lúc tinh mơ. Cơn mưa ban mai hớt hải về báo tin dữ cho hai vợ chồng nhà Mít cổ thụ:
- Lần này không chống trả nổi đâu. Những cụ cây trăm tuổi, to lớn gấp 3-4 lần hai bác còn bị bẻ gãy. Xé toạc. Ném lăn lông lốc. Hai bác cứ cúi rạp xuống mà cầu xin. May thì bão tha cho…
Nghe nói thế, mấy cô cậu Mít con run lập cập, nép vào sau lưng bố mẹ…
Mít bố trầm tư mãi, rồi thì thầm cùng Mít mẹ:
- Cúi đầu cầu xin thì gia đình ta có thể sống. Nhưng còn căn nhà ốm yếu sau lưng, hai bà cháu Thiên Cầm, ai che chắn cho họ? Họ sẽ chết mất…
- Em hiểu chứ. Lại còn cô Mèo mỡ và cậu Chó sườn nữa? Tất cả sẽ gặp nguy hiểm. Họ đã tốt với chúng ta bao nhiêu. Ân nghĩa ấy làm sao quên được? Nhưng tính mạng chúng ta thì sao? Còn mấy đứa Mít con nữa? Chúng cũng vừa bói quả lần đầu? Chả lẽ để các con mình chết khi chưa được sống?!
Mít mẹ khóc oà khi nghe Mít bố bàn cả nhà đan tay ưỡn ngực che chắn cho căn nhà bé tí, hai bà cháu, hai con vật đáng yêu kia…
Hi sinh thân mình cho người khác khó lắm. Nói được nhưng làm được như nói đi? Cả ngày hôm ấy gia đình Mít âu sầu, thầm thì, lá vàng bay tơi tả.
Mấy cây Mít con khóc oà. Lệ ứa ra trắng như sữa. Bà cụ Thơm tốt với vườn cây biết bao? Nắng hạn năm kia cả mùa hạ xách nước tưới. Mưa úng năm ngoái cả đêm đào rãnh xẻ mương thoát nước. Chăm chút như mẹ chăm con? Làm sao có thể quên?
Cô bé bị bỏ rơi ngoài cổng chợ, bà đem về nuôi và đặt tên là Thiên Cầm. Cái tên ấy không phải vô cớ mà đặt đâu. Cô bé ấy bị câm 6 năm nay. Xinh mươn mướt như nụ hồng đẫm sương mai. Tuy không nói được nhưng cô như có phép màu: nụ cười tươi rười rượi và những ngón tay xinh chạm vào đâu thì ở đấy ngân nga. Một bờ sông bạt ngàn ngô non bỗng múa hát. Lùm xương rồng chết khô tươi xanh trở lại và biết ngâm thơ. Những viên sỏi nhặt về từ bến sông, đêm biết xếp hàng và hát bài tình ca Đá hay mê li…
Bọn Mít con thút thít:
- Mèo mỡ vì béo quá. Chó sườn vì gầy quá. Cả hai là bạn tâm giao của cả vườn cây. Lũ trộm vào chặt trộm cây, vặt quả, bẻ hoa, hai bạn ấy xả thân chiến đấu. Không có hai bạn ấy, chúng con bị bẻ gãy lâu rồi…
Đêm ấy, Mít bố mẹ đã đi tới quyết định cuối cùng, vì gần sáng là bọn bão hung ác đã ập tới. Vì đứng án ngữ ngay trước ngôi nhà, Mít bố Mít mẹ sẽ tình nguyện hi sinh để bảo vệ hai bà cháu trong ngôi nhà xinh xắn ấy. Họ sẽ đan cành lá thật chặt, lấy ngực mình làm lá chắn che chở cho những con người đáng quý.
- Đêm nay bố mẹ sẽ chết. Bác Mưa nói cụ Cây to khoẻ gấp 3-4 lần bố mẹ còn hi sinh để bảo vệ con người. Những “tử thi” cây la liệt ở các thành phố lớn làm chúng ta nghĩ tới một cuộc thảm sát. Các con nhớ ngày này để làm giỗ cho bố mẹ..
Bọn Mít con khóc âm thầm. Những chiếc lá non tơ níu cha mẹ bỗng rách tướp…
Bác Khế hàng xóm khuyên nhủ:
- Tôi nghe đồn ai cúi rạp đầu xin hàng là bọn bão sẽ tha. Làm sao phải cao thượng thế? Chỉ thiệt mình thôi…
Mấy cô Chanh cô Ổi sát nhà nói the thé:
- Chả dại gì mà chết. Có số phận cả. Kệ con người đi. Cây lo cho đời cây còn chả xong. Ông bà chết rồi thì để các cháu bơ vơ à?
Bao loài cây quanh đấy cũng lao xao khuyên can.
Mấy bụi cỏ sợ xanh mặt. Không thốt nổi thành lời…
Bão về thật khủng khiếp kèm mưa to chưa từng có. Bão cấp 13-14, giật cấp 16-17. Mưa đến trắng trời bạc đất bợt mặt người…
Đại hồng thủy hay sao? Hay ngày tận thế? Vài ngôi nhà ba tầng kiên cố đã đổ ụp. Mái tôn bay như ngàn lưỡi dao sắc. Sông suối thành những con trăn khổng lồ bò lên nuốt chửng tất cả…
Căn nhà nhỏ rung bần bật. Bà Thơm thắp hương trên bàn thờ cầu xin ông bà tổ tiên che chở. Rồi ôm bé Thiên Cầm chui vào gầm bàn. Vừa niệm Phật vừa run. Chó và mèo mỗi con ngậm chiếc chậu nhỏ, chạy quanh nhà hứng mưa dột. Vừa hứng vừa đưa hai đôi mắt to tròn nhìn Bà Thơm, bé Thiên Cầm với bao nhiêu yêu thương, nhẫn nại và sẵn sàng hi sinh… Ngoài vườn cây lá gào thét ghê lắm. Cứ như một trận đánh không cân sức. Cây như những người lính cảm tử, đang lao vào kẻ thù khổng lồ mà tranh đấu đến hơi thở cuối cùng, thà chết không đầu hàng…
Bão đã đi qua. Mưa tạnh gió ngừng. Quanh đó có nhiều căn nhà mấy tầng sừng sững đã đổ một nửa, hoặc bay mất mái tôn. Kinh ngạc! Căn nhà của hai bà cháu vẫn nguyên vẹn. Chó mèo mừng rỡ rít ăng ẳng, cắn vào gấu quần của chủ kéo ra vườn. Bà Thơm chết sững hồi lâu, hai tay ôm ngực rồi oà khóc. Bé Thiên Cầm chạy rồi quỳ xuống. Hai bàn tay run rẩy vươn về phía trước:
… Các loài cây trong vườn đã đan xiết lấy nhau thành bức tường xanh tươm tướp. Trung tâm là hai vợ chồng nhà Mít. Họ đứng thẳng kiêu hãnh. Các loài cây khác khoác chặt tay họ bằng tất cả sức mạnh, tình yêu của loài cây dành cho con người. Ngực Mít bố vỡ toác, gãy gục, thớ gỗ xơ tướp vẫn vàng ươm. Nhựa ứa ra thơm ngan ngát, lặng lẽ chảy ròng ròng xuống cỏ xanh, đất nâu. Mấy búi cỏ bé xíu đứng sau vẫn cố tì vào lưng Mít mẹ mong góp sức..
Thiên Cầm quỳ trước bức trường thành này, mắt cô mở to, lệ lóng lánh như ngọc trai chực vỡ oà. Miệng xinh xắn há to, môi run lẩy bảy, rồi câu nói đầu tiên bật thốt, như một nụ hoa trong bão bỗng nở thơm nồng nàn:
- Cây ơi…